LOAD,RELOAD Ή MEGAUPLOAD?

Ελλάδα 2012. Η οικονομική κρίση δεν είναι πλέον μια τρομακτική προοπτική του εγγύς μέλλοντος με μορφή συζήτησης σε τηλεοπτικά παράθυρα, αλλά μια πραγματικότητα που όλοι μας ζούμε καθημερινά, και ο καθένας κάνει τα κουμάντα του για να τη βγάλει άλλον ένα μήνα. Προφανώς τα έξοδα περιορίζοται και βαρύτητα δίνεται στα είδη και τις δαπάνες πρώτης ανάγκης. Και μέσα στα μηνιαία/ετήσια έξοδα ενός φανατικού μουσικόφιλου είναι προφανώς η μουσική. Είτε μιλάμε για Cds, βινύλια, albums, eps, εισιτήρια για συναυλίες, μουσικό τύπο, merchandise, festivals και live στο εξωτερικό, και ότι άλλο μπορεί να σκεφτεί ο καθένας. Τι συμβαίνει όμως όταν τα πράγματα έχουν αρχίσει και δυσκολεύουν πολύ? Μοιραία όλα αυτά πάνε στην άκρη και όποτε κάνεις μια τέτοια αγορά, το βλέπεις σαν δώρο στον εαυτό σου πάρα σαν βασικό μηνιαίο έξοδο όπως συνήθιζες να κάνεις παλιότερα ή πολύ παλιότερα.

Βέβαια η μουσική βιομηχανία περνάει μεγάλη κρίση πολύ πριν την Ελλάδα. Το Internet είναι ασταμάτητο και απύθμενο. Ποιός ο λόγος λοιπόν να επενδύει κανείς μεγάλα ποσά στην αγορά μουσικής από τη στιγμή που σε λίγα λεπτά μπορεί να έχει δισκογραφίες στο σκληρό του δίσκο? Αυτή βέβαια είναι η λογική της μάζας. Καλώς ή κακώς οι σοβαρά και συνειδητά ασχολούμενοι με τη μουσική ανοίκουν σε μιά ελίτ που κατανοεί και επιθυμεί το φυσικό format της μουσικής για πολλούς λόγους. Artwork πολλές φορές άρρηκτα συνδεδεμένο με τη μουσική, καλή ποιότητα ήχου, λεπτομέριες/σχόλια/thank you's του συγκροτήματος, οικονομική υποστήριξη στη μπάντα που μας ενδιαφέρει. Από την άλλη, η κουλτούρα του Downloading, βασίζεται στη λογική του internet και όχι τη λογική της τέχνης. Πλήθος πληροφοριών στην λιγότερη δυνατή ώρα. Είναι λογικό όμως να θες για παράδειγμα να δες πως ηχούν οι Jaded Heart και να κατεβάσεις μονομιάς όλη τη δισκογραφία τους? Μιά πρόχειρη αυτιά σε κάθε δίσκο θα σε κάνει γνώστη της μουσικής των Tool? Kαί όταν στη συναυλία ακούσεις ένα τραγούδι και ενθουσιαστείς, θα θυμηθείς τους λόγους που έχει τόσο ξεχωριστή θέση μέσα σου, ή η θέση του είναι C:\Documents and Setting\Music\Metal\Tάδε συγκρότημα? Στον αντίποδα, υπάρχει ο κόσμος που αγοράζει απαράδεκτους δίσκους για να συμπληρώνει τη, σκονισμένη στο μέλλον, δισκογραφία του αγαπημένου του συγκροτήματος και special κυκλοφορίες κάθε συγκροτήματος τις οποίες δεν ακούει, ούτε καν σκίζει τη ζελατίνα λόγω συλλεκτικής αξίας.Και τέλος υπάρχου και οι άνθρωποι που διατυμπανίζουν περήφανα ότι ήταν VIP σε show των Kiss(περίπου 1000 ευρώ η ταρίφα), αλλά αυτό είναι άλλη ιστορία.Πέρα από τα ακραία παραδείγματα όμως, προσωπικά πιστεύω ότι για τις χαμηλές πωλήσεις δεν ευθύνονται οι εποχές, αλλά οι άνθρωποι. Αν τη δεκαετία του '60 ή του '70, όταν χρυσός και πλατινένιος δίσκος σήμαινε πωλήσεις κατά πολύ περισσότερες απ' ότι σημαίνει τώρα που έχει πέσει ο πήχης, υπήρχε Internet τα πράγματα θα ήταν ακριβώς το ίδιο.

Τι πράττει λοιπόν η μουσική βιομηχανία? Για καιρό φρόντιζε να αποθαρρύνει το κοινό με εξωφρενικά υψηλές τιμές. Άρα ο κόσμος στρεφόταν στο downloading. Αυτό οδήγησε τις νέες μπάντες αντί να ψάχνουν συμβόλαιο, να προσπαθούν να αυτοχρηματοδοτήσουν τις κυκλοφορίες τους και να πουλάνε μέσω από δικά τους sites. Σωστό. Από την άλλη, στην πράξη πλέον, τα μόνα έσοδα ενός μέσου συγκροτήματος είναι οι περιοδείες και η πώληση merchandise στις συναυλίες τους. Με τη σειρά της αυτή η κατάσταση όμως οδήγησε, ειδικά τις παλιότερες μπάντες να βγάζουν δίσκους, όχι γιατί είχαν πραγματικά κάτι να πουν, αλλά ως αφορμή να βγουν σε περιοδεία. Υποβάθμιση λοιπόν της ποιότητας αναγκαστικά, γιατί αν κάποιος είναι 45 και το μόνο που ξέρει να κάνει στη ζωή του είναι να παίζει μουσική, θα πέσει στην παγίδα του δίσκου-αφορμή που λέγαμε πριν, αφού έχει λογαριασμούς να πληρώσει και πιθανώς, στόματα να θρέψει. Δε θέλω να το γενικεύω αλλά σε ένα μεγάλο βαθμό αυτά συμβαίνουν. Στη συνέχεια προχωρά σε κινήσεις που προκαλούν γέλιο σε κάποιον παρατηρητικό. Κυκλοφορίες δίσκων τις περιόδους πριν τα Χριστούγεννα και πριν τα καλοκαιρινά festivals, για προφανείς λόγους. Βox sets τριψήφιου αριθμού σε τιμή, επανηχογραφήσεις πετυχημένων albums και επανακυκλοφορίες λίγους μήνες μετά την επίσημη κυκλοφορία είναι επίσης παράδοξα αλλά συχνό φαινόμενο στα δισκοπωλεία. Kαι τέλος,τα i-tunes, ένας τρόπος να αγοράζεις νόμιμα μουσική σε ηλεκτρονικό format........

Πολύ πρόσφατα είδαμε την βγαλμένη από ταινία δράσης, σύλληψη του ιδιοκτήτη της file sharing ιστοσελίδας "Megaupload" για πειρατικό περιεχόμενο. Τι μέλλει γενέσθαι? Μπορεί αυτή να είναι η αρχή του τέλους του file sharing? Μπορεί οι προ δωδεκαετίας ενέργειες το Lars Ulrich να κλείσει το Napster να δικαιώνονται τώρα? Μικρά σημάδια δείχνουν πρόθεση από την πλευρά των δισκογραφικών να στηρίξουν το εμπόριο. Χαμηλότερες τιμές, παγκόσμια ημέρα δισκοπωλείων (δισκοπωλείων όχι super market δίσκων τύπου Metropolis, που φήμες το θέλουν να μην απέχει πολύ από το να κλείσει) με πρέσβη για φέτος τον Ιggy Pop. Kαί αν τελικά συμβούν όλα αυτά τα ωραία, είναι προς όφελος εμάς των ρομαντικών, αλλά και των ίδιων των συγκροτημάτων που πρώτα θίγονται από τις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις? Σίγουρα η πρόσβαση στη μουσική θα δυσκολέψει. Σίγουρα δε θα μπορεί κανείς να έχει άμεσα άποψη για ένα δίσκο ή ένα καλλιτέχνη. Σίγουρα η εκσυγχρονισμένη μορφή του tape trading που είναι αγαπημένο hobby ανάμεσα σε διαδυκτιακές παρέες και forums σε παγκόσμιο επίπεδο, θα εκλείψει ή θα γίνει πολύ πιο δύσκολη. Αν όπως αναφέρθηκε πριν, στις μέρες μας η έννοια πλατινένιος δίσκος σε πωλήσεις μετράει πολύ λιγότερα αντίτυπα απ' ότι σε περασμένες δεκαετίες, στον αντίποδα η έννοια underground έχει ανέβει ένα σκαλί πιο πάνω προς το mainstream, λόγω της ευκαιρίας που έχει ένα άγνωστο συγκρότημα ή και μιά ολόκληρη σκηνή σε κάποια πόλη να προωθηθεί εύκολα και γρήγορα μέσω το file sharing. Πως νομίζεις έγιναν γνωστοί οι Unkle Acid and the Deadbeats για παράδειγμα?

Βέβαια όλα αυτά είναι γενικότερες σκέψεις χωρίς σύνορα.Τι θα γίνει με εμάς συγκεκριμένα όμως που είμαστε μόνιμοι κάτοικοι Ελλάδας? Πως πρόκειται να επιρεάσει αυτό το ενδεχόμενο αστυνόμευσης του internet τους μουσικόφιλους, συλλέκτες αλλά και τους επιδερμικούς ακροατές όταν το μόνο που μπορεί να σηκώσει η τσέπη είναι μιά δυνατή σύνδεση στο internet? Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο πάντως, το μόνο σίγουρο είναι ότι θα αναγκαστούμε να βάλουμε στην άκρη τον ψυχαναγκασμό. "Άκουσα τον τάδε καινούριο δίσκο πρώτος, γαμάει ή απογοητεύει", "Οι 50 καλύτερες κυκλοφορίες τις χρονιάς είναι οι:...", "Θυμάσαι τους Lethal?(ατακαδόρος ετών 20).". Δεν αγιοποιώ το παρελθόν ούτε λατρεύω φανατικά τις παλιές μεθόδους διάδοσης της μουσικής. Απλά έτυχε να γεννηθώ σε μιά κομβική εποχή και να έχω προλάβει να δω το νόμισμα και από τις δύο όψεις εκ των έσω. Και για να είμαι ειλικρινής, όσο βολική και αν είναι η κατάσταση της διακίνησης πληροφοριών υπάρχουν πράγματα του χθες που η απουσία τους, φρονώ, στερεί από την ακρόαση μουσικής την ουσία της. Πόσο χτυποκάρδι μπορεί να έχει κάποιος σήμερα να ακούσει ένα τραγούδι ξανά στο ραδιόφωνο? Να μαζευτεί με την παρέα του σε ένα σπίτι και να ακούσουν τους διαφορετικούς δίσκους που έχει φέρει ο καθένας? Πόσοι μπορούν να αναγνωρίσουν στο δρόμο ένα αγαπημένο καλλιτέχνη? Πόσο πολλά υποσχόμενη είναι σήμερα μια άγραφη κασέτα ή ένα άδειο cd? Η γενιά του youtube μπορεί να σκεφτεί γιατί ένα από τα σχέδια που δεν πρόλαβε να υλοποιήσει ο Steve Jobs, ήταν να κυκλοφορήσει ένα I-pod που θα αναπαρήγαγε (το κατά δύναμην) έναν αναλογικό ήχο κοντά στο βινύλιο? Σε τελική ανάλυση, μας φέρνει πιο κοντά η μουσική ή ένα Like, ένα "+1" και ένα "thumbs up if you bang your head to this" είναι πλέον αρκετά?

Ξέρω ότι έχω ανοίξει πολλά θέματα αλλά όλα αυτά είναι αλληλένδετα. Ξέρω επίσης ότι τέτοιες κουβέντες, από τη στιγμή που εξαρτώνται από τόσες παραμέτρους, δεν εξαντλούνται μέσα από ένα κείμενο. Προτεραιότητα είναι να μην φαλιρίσουμε οικονομικά και να έχουμε όλοι έναν τρόπο να ζούμε αξιοπρεπώς . Όσο βασικό κι αν είναι αυτό όμως, δεν εξαρτάται από εμάς, όπως δεν εξαρτήθηκε από εμάς η δυσκολότατη θέση που βρισκόμαστε και η ακόμα δυσκολότερη την οποία πρόκειται να βιώσουμε τους επόμενους μήνες. Σε τέτοιες στιγμές, ένα από τα πράγματα που θα σώσει το μυαλό μας είναι η μουσική. Ας μην πιεστούμε και γιά αυτό όμως, ακόμα και στο ενδεχόμενο να ξεβολευτούμε από τη Modem-δισκοθήκη. Η ουσία παραμένει η ίδια. Και θα τα καταφέρουμε μιά χαρά και χωρίς τους τόνους μη αφομοιώσιμων πληροφοριών. Αρκεί να ανοίξουμε το μυαλό μας και να τα δούμε για μιά φορά θετικά.

Συμβολικό Εξώφυλλο